Meten is weten, als je weet wat te meten!
Wij zijn ons er terdege van bewust dat onze producten hun ecologische sporen achterlaten gedurende de gehele levenscyclus. Daar voelen wij ons verantwoordelijk voor. Maar om te weten welke sporen het zwaarst wegen, zal je de levenscyclus moeten analyseren.
Dit onderzoek heet een Life Cycle Assessment (LCA). Zo’n onderzoek kun je op meerdere manieren aanpakken:
- Cradle-to-Gate (van grondstof tot het de fabriek verlaat; LCA fase A1 t/m A3)
- Cradle-to-Grave (van grondstof tot afval; LCA fase A t/m C)
- Cradle-to-Cradle (van grondstof tot grondstof; LCA fase A t/m D)
Waarom meten wij Cradle-to-Cradle?
Voor een noodverlichtingsproduct is de Cradle-to-Gate geen optie. Een Go! hangt gemiddeld 15 jaar aan het stroomnet en gebruikt dan continue 1 watt om het pictogram aan te lichten en de accu te laden. En deze fase vindt plaats nadat het onze fabriek heeft verlaten.
Ook worden onze producten op een verantwoordelijke manier afgevoerd en verwerkt en waar kan gerecycled. Hier wordt ook verwijderingsbijdrage voor betaald. Wij zijn van mening dat voor onze producten er maar één te verantwoorde keuze is en dat is het uitvoeren van dit onderzoek op basis van Cradle-to-Cradle.
Wat moet je allemaal meten?
Helaas is dit niet de makkelijkste keuze, want hiervoor moet je heel veel informatie verzamelen, denk aan:
- Gewichten en GWP (Global Warming Potential) van alle gebruikte materialen en productietechnieken.
- Hoe en over welke afstand worden onderdelen vervoerd?
- Hoeveel energie kostte het om het product te assembleren?
- Hoeveel energie kost montage en onderhoud van het product (b.v. accuwissel)?
- Wat is de carbon footprint gedurende de gebruiksfase?
- Wat levert recycling op en hoeveel energie wordt er teruggewonnen tijdens de verbranding van restmaterialen?
Dit is allemaal data die van belang is voor het eindresultaat, maar ook veel tijd en geduld vragen. Immers, je moet het gesprek aan gaan met al je leveranciers (upstream) en klanten, gebruikers, etc (downstream). Vervolgens wordt al deze data, aangevuld met data uit een geverifieerde database als EcoInvent, ingevuld in een LCA software programma.
Environmental Product Declaration
Dit assessment levert een rapportage op die wel gebaseerd is op onze data, maar nog niet extern geverifieerd is. Dit is wel belangrijk om te doen, want je wilt weten of je de juiste aannames hebt gedaan en de berekeningen correct hebt uitgevoerd.
Daarom hebben wij ook deze externe verificatie laten uitvoeren. Het resultaat van een extern geverifieerde LCA, levert wat we noemen een Environmental Product Declaration (EPD) op. Deze is getoetst aan de juiste Product Category Rules (PCR). De EPD wordt openbaar gepubliceerd en is dus voor iedereen beschikbaar.
Het resultaat is dat we nu voor de Go! precies weten waar de zwaartepunten liggen betreffende de carbon footprint.
Wat goed is om te benoemen is dat de carbon footprint zeker niet alleen de CO₂ uitstoot betreft. Alle ecologische facetten worden meegerekend, waaronder dus watervervuiling, kankerverwekkende stoffen, andere broeikasgassen dan CO₂, Ozon, etc. Dit alles wordt omgerekend naar een CO₂ equivalent (CO₂ e – waarde).
Meten is weten waar je actie kan ondernemen
De onderstaande grafiek laat zien wat de verschillende impactcategorieën zijn van onze Go! armatuur. Je ziet bijvoorbeeld dat de gebruiksfase (operational use) voor 77,2 kg CO₂e (zo’n 75% !) aan de carbon footprint bijdraagt. Zo lijkt die eerder genoemde 1 watt niet veel, maar over een levenscyclus van 15 jaar is dat gigantisch. Als we de elektronica dus 20% efficiënter kunnen krijgen levert dat zo’n 15 kg CO₂ per armatuur op. Ter vergelijking: de kunststof behuizing doet ‘maar’ 2,5 kg CO₂e, de NiMH accu 1,8 Kg CO₂e en de verpakking en transport zijn verwaarloosbaar.
Meten is weten waar bespaard kan worden
Als we verder kijken heeft ook de printplaat een grote impact (20 Kg CO₂e). Betrouwbare elektronica kiezen, die dus niet stuk gaat en vervangen hoeft te worden, is cruciaal. Ook hier is veel te winnen, met name op het gebied van circulariteit. Vandaar dat we ook actief meedoen in een keteninitiatief als Circular Circuits, dat als doel heeft elektronica circulairder te maken. Doordat we zowel behuizing als elektronica volledig zelf in eigen huis ontwerpen, zijn we in staat hier serieuze stappen in te kunnen zetten.
Toch zie je dat er relatief veel aandacht wordt gegeven aan het ‘laag hangende fruit’ zoals duurzame verpakkingen (Famostar is zelf bijvoorbeeld deelnemer in het Brancheplan Verpakkingen) en zaken als elektrisch vervoer. Dat is ook logisch, want ze zijn snel te implementeren. Het zijn zeker goede stappen, maar het is voor ons niet genoeg.
De keuze voor Bio-Circulair polycarbonaat is vanuit dit oogpunt dan ook een bewuste en logische keuze. De implementatie is makkelijk, immers blijven de productie en productspecificaties exact gelijk. Het is een kostbaarder materiaal, maar geeft wel direct 2,5 kg CO₂e besparing.
Daarbij zorgt onze accugarantie van 8 jaar ervoor dat je maar eens in de 8 jaar een accuwissel hoeft te doen. Met de marktstandaard van 4 jaar scheelt dat één op de twee accuwissels. Dat is toch weer 1,8 Kg CO₂e.
Meten is weten welke R-strategieën zinvol zijn
Waarmee echt grote stappen te maken zijn, is het circulairder maken van het gehele product, de zogeheten R-strategieën. Als bijvoorbeeld het gehele product bij een herinrichting of renovatie na 7 jaar niet afgedankt wordt, maar een nieuwe leven krijgt door het 1-op-1 opnieuw in te zetten (ReUse), bespaar je de gehele Cradle-to-Gate cyclus. In het geval van een Go! toch ruim 27 Kg CO₂e!
Als een product is ontworpen met de ‘design for disassembly’ principes, loont het ineens wel om het product terug te halen en onderdelen als de led PCA of kabelbomen te hergebruiken (ReManufacturing). De moeilijkheid hierin zit hem in de benodigde ketensamenwerking, zoals bijvoorbeeld het opzetten van een retourstroom en marktacceptatie van tweedekans producten.
Ook hier is Famostar met haar partners actief mee bezig. Want dit kunnen we niet alleen.
Doe jij ook mee?
Bekijk onze duurzame activiteiten
Wil je meer weten over hoe wij bijdragen aan een beter milieu?